واژه نامه ی غزل های حافظ
نوشته ی: حسین خدیو جم
نشر از: ناشر
چاپ اول: 20000 نسخه
140 صفحه، 20 تومان
***
اول از هر چیز اجازه بدهید که تعجب بکنم در تیراژ این کتاب که بیست هزار نسخه بوده است. در این روزگار کتاب ها به ندرت در چاپ اول تیراژی بیشتر از سه هزار نسخه دارند.
حسین خدیو جم در ابتدای کتاب می گوید:
"مرحوم قزوینی قبل از همه کس و همه چیز، شیفته و مجذوب حقیقت بود. در سال اول جنگ عمومی اخیر (جنگ جهانی دوم) که از پاریس به تهران تشریف آوردند، روزی طی صحبت به ایشان عرض کردم: "من آرزوی بزرگی دارم" فرمود: " چیست؟" عرض کردم: آرزویم این است که یک دوره حافظ -از باء بسم الله تا تاء تمت- نزد شما بخوانم.
"خدا می داند برافروخته شد و با لحنی شدید که از آن مرد روحانی بزرگ بسیار پسندیده بود، و از حساسیت قلب پاک و مطهر وی حکایت می کرد، فرمود: "شما چرا این طور تعبیر می کنید؟ شما سالها با دیوان حافظ سابقه دارید و این همه یادداشت گرد آورده اید". عرض کردم: "این ها به جای خود. آروز و میل سوزان من همانست که عرض کردم".
فرمودند: "نه. اگر بخواهید یک دوره دیوان حافظ را با یکدیگر مذاکره کنیم حاضرم. زیر خود من هر شش ماه یک بار، یک دوره دیوان حافظ می خوانم. و الان از شش ماه گذشته است. حاضرم با یکدیگر بخوانیم و مذاکره کنیم" و بعد فرمودند: یکی از نسخ چاپی را که ایشان همیشه آن را می خوانده و تحشیه می کرده اند تهیه کنم. من همان روز صحافی را طلبیدم و همان چاپ حافظ به او دادم که در مقابل هر صفحه دو صفحه کاغذ سفید بگذارد و دوباره جلد کند".
دو سه روز بعد با آن حافظ به منزل ایشان رفتم. با حال تعجبی مانند تعجب اطفال معصوم فرمودند: "آن کتاب ضخیم چیست؟ و با عجله ای که خصوصن در شناسایی کتاب داشتند، گرفته و باز کرده، فرمودند: "چه کار خوبی کرده اید"
***
یکی از کتاب هایی که مدام به آن مراجعه می کنم و مانند یک کتاب مرجع و قابل قبول در شناسایی مجهولات دیوان حافظ برای من است همین کتاب ارزشمند واژه نامه غزل های حافظ است.
***
دختر رز: مجازن به معنی باده، می، باده ی گلرنگ، خمر و بنت العنبت است (لغتنامه)
فریب دخر رز طرفه می زند ره عقل / مباد تا به قیامت خراب طارم تاک
سوری: نام گلی است سرخ رنگ، و هر گل و لاله ای که سرخ باشد "سوری" گویند. (غیاث)
غنچه گلبن وصلم ز نسیمش بشکفت / مرغ خوشخوان طرب از برگ گل سوری کرد
و ..................